Het is de nummer één beroepsziekte van Nederland: een burn-out. Steeds meer werknemers lijken er last van te hebben en ook lijken overspanningsklachten op steeds jongere leeftijd voor te komen. Maar waar komt dat door?




Van de 8,3 miljoen mensen die in Nederland tot de werkende beroepsbevolking horen, heeft 12 procent last van overspanningsklachten, 4 procent meer dan tien jaar geleden. Daarbij heeft ruim 17 procent van de 25- tot 35-jarigen weleens een uitgeblust gevoel, terwijl van de 35- tot 45-jarigen ‘slechts’ 14,8 procent kampt met burn-out klachten.


Die toegenomen klachten zijn deels te verklaren voor een verandering in werkdruk, zegt Mariëlle Sonnenberg, gepromoveerd bedrijfseconoom. “Er zijn veel meer prikkels. Er komt meer informatie op ons af én via verschillende kanalen. Bovendien is het lastig om alle technologische ontwikkelingen bij te benen”, zegt Sonnenberg tegen het AD. Vooral jongeren ervaren die werkdruk: zij hebben veel ambities en hebben naast het werk vaak ook nog andere activiteiten te doen. Doordat de technologie ervoor zorgt dat je altijd overal online kunt zijn, is het verleidelijk om die prikkels continu binnen te laten.


Toch krijgt een werknemer geen burn-out van alleen werkdruk, zegt Marc Jutte van Instatera, een coacingsbureau gespecialiseerd in burnouts. Sterker nog, het zijn vaak niet de workaholics die overspannen raken. “Van hard werken krijg je geen burn-out. Vaak is het een combinatie van omstandigheden in de privésfeer waardoor het emmertje overloopt”, zegt Jutte tegen NOS. Het gaat er dan ook voornamelijk om hoe iemand die stress ervaart daarmee omgaat. Iemand die veel werkt maar er plezier in heeft en er juist energie van krijgt, is minder vatbaar voor overspanningsklachten.


Ook het karakter van een werknemer is van invloed op de kans die iemand loopt op een burn-out, zegt Ilona van Beek, research consultant bij ArboNed. Mensen die het lastig vinden om hun werk los te laten en die heel gericht zijn op hun verantwoordelijkheden en verplichtingen, raken sneller overspannen. “Mensen die gedreven worden door een innerlijke dwang werken harder dan hun collega’s die dat niet hebben”, zegt van Beek.


Werknemers zijn bovendien bang om aan te geven dat het werk hen teveel wordt. Er rust bij veel bedrijven en werkgevers nog steeds een taboe rondom gevoelens van overspanning, waardoor werknemers niet op tijd aan de bel durven te trekken. Volgens Jutte zou juist dat veel leed kunnen voorkomen, want een burn-out ontstaat niet van het een op het andere moment. “Werknemers mogen niet zeggen dat ze het te druk hebben. Maar je moet dat juist bespreekbaar maken, zodat mensen zelf aangeven dat ze tegen het randje aanzitten, of eroverheen.”