‘Zitten is het nieuwe roken’, zo klonk het de afgelopen jaren vaak in alarmerende nieuwsberichten. En niet ten onrechte: weinig bewegen verhoogt de kans op vroegtijdig overlijden aanzienlijk. Nieuw internationaal onderzoek, afgelopen week gepresenteerd in medisch vakblad The Lancet, nuanceert deze claim. Lang zitten is inderdaad slecht, maar kan worden gecompenseerd door dagelijks een uur ‘matig intensief’ te bewegen.




De onderzoekers analyseerden de data van zestien eerdere studies, waarvan de deelnemers afkomstig zijn uit Europa, de VS en Australië. Hierbij corrigeerden ze voor andere bedreigende levensgewoonten als roken en ongezond eten. De toegenomen overlijdenskans als gevolg van het lange zitten bleek te worden tenietgedaan door een dagelijkse fysieke inspanning van minimaal een uur. Dit hoeft niet eens om een intensieve bootcamp of kilometers hardlopen te gaan: op normaal tempo fietsen (16 kilometer per uur) of wandelen (5,6 kilometer per uur) is al voldoende.


“Iedere dag een uur bewegen is natuurlijk niet gemakkelijk,” begrijpt onderzoeksleider Ulf Ekelund, verbonden aan Cambridge University en Norwegian School of Sports and Sciences. “Maar je hoeft er niet voor naar de sportschool. Een klein beetje doorwandelen is al goed, bijvoorbeeld ’s ochtends of tijdens de lunchpauze. Je kunt het uitspreiden over de dag, zolang je in totaal maar aan één uur komt.” Ook tijdens het werk zelf kan er nog het nodige verbeterd worden, zo is Ekelunds overtuiging. Ieder uur even een onderbreking van vijf minuten, bijvoorbeeld om naar de printer te lopen, zou al helpen.


Mede dankzij de uitgebreide media-aandacht voor het onderwerp zetten we in Nederland voorzichtige stapjes in de goede richting. Steeds meer werkgevers stimuleren een gezondere werkhouding, bijvoorbeeld door bureaus beschikbaar te stellen die in hoogte verstelbaar zijn. Op die manier kun je enkele perioden per dag staand werken, wat vooral goed nieuws betekent voor je beenspieren. Hier en daar verschijnen zelfs bureaus voorzien van een loopband of hometrainer.

Ondanks het toegenomen bewustzijn van lang zitten als gezondheidsrisico is er nog een behoorlijke slag te maken. Niet alleen op de kantoorvloer, maar ook thuis. Zo blijkt drie uur op de bank tv-kijken net zo schadelijk als acht uur achter je bureau zitten. En terwijl de gemiddelde Nederlander 8,7 uur per dag zittend doorbrengt, redt waarschijnlijk maar een enkeling het om iedere dag minstens een uur matig intensief te bewegen. Toch liggen er genoeg kansen: gemiddeld kijken we maar liefst drie uur per dag televisie. Zouden we daar niet één uurtje van kunnen fietsen of wandelen? Desnoods op een hometrainer voor de tv – mocht je je favoriete programma écht niet willen missen.