‘Kun je een voorbeeld geven van een situatie waarin je hebt gefaald?’ ‘Wat was je grootste mislukking op professioneel gebied?' Het zijn niet de makkelijkste vragen om te beantwoorden tijdens een sollicitatiegesprek . En met ‘nee’ kom je waarschijnlijk ook niet weg. Lily Zhang, carrièreadviseur bij de Amerikaanse MIT-universiteit (Massachusetts Institute of Technology) legt uit hoe je dit soort vragen het best kan beantwoorden. Een strategie in vier stappen, vrij vertaald door Vacatures.nl.



De eerste stap is om te bepalen welke situatie je gaat gebruiken. Het belangrijkste hierbij is dat je kiest voor een echte, serieuze vergissing – en niet voor een schijnvoorbeeld in de categorie ‘mijn slechtste eigenschap is mijn perfectionisme’. Ook op dat verhaal van die ene keer dat je een 7 haalde voor een toets terwijl je rekende op een 8, zit niemand te wachten. Vertel over een fout die daadwerkelijk een fout is. Tegelijkertijd moet je het ook niet overdrijven: wanneer door jouw toedoen de helft van de klanten is weggelopen of een onderneming failliet is gegaan, kun je dit beter onder de pet houden. Bovendien hoeft het geen voorbeeld te zijn waarin álles misloopt: er wordt maar naar één vergissing gevraagd. Dus: kies voor een een redelijk belangrijke, niet-fatale vergissing, liefst van een aantal jaar geleden (want nu weet je wel beter).



Dit is een zeer belangrijke stap, die desondanks vaak wordt vergeten. Wanneer je eenmaal hebt gedefinieerd wat falen voor jou inhoudt, hoeft het vervolg ook geen rampenverhaal meer te worden. Je moet er alleen voor zorgen dat het voldoet aan jouw definitie van falen. Zhang noemt ook voorbeelden:

> ‘Voor mij is falen het niet voldoen aan de verwachtingen – zowel mijn eigen verwachtingen als die van anderen.’

En:

> ‘Als manager betekent falen voor mij: voor verrassingen komen te staan. Wanneer ik niet in de gaten heb wat er speelt binnen mijn team en daardoor geconfronteerd word met iets onverwachts, heb ik voor mijn gevoel gefaald.’

Let er bij jouw definitie van falen wel op dat je niet alsnog in de val van stap 1 valt. Het moet nog steeds om een echte vergissing gaan, niet om een in wezen goede beslissing die verkeerd uitpakt.



Vervolgens wordt het tijd dat je met het verhaal zelf begint. Houd dit gedeelte vooral to-the-point en besteed niet te veel tijd aan de omstandigheden en de voorgeschiedenis. Benoem de vergissing en maak het niet mooier dan het is. Waarschijnlijk wil je gesprekspartner ook peilen of je over voldoende zelfkritiek beschikt. Nadat je de situatie beknopt en helder uit de doeken hebt gedaan, kun je door naar het deel waar het voor jou interessant wordt: de dingen die je hebt geleerd.



In het laatste gedeelte kom je toe aan waar het in feite om te doen is: je leerpunten benoemen. Vertel waarom het volgens jou fout ging, wat je achteraf gezien beter had kunnen doen en, niet te vergeten, hoe je nu en in de toekomst omgaat met vergelijkbare situaties. Zhang geeft een voorbeeld:

> ‘Als ik meteen al bij het eerste kleine misverstand openheid had gegeven aan de klant, hadden we de plooien gemakkelijk kunnen gladstrijken. Doordat ik dat niet heb gedaan, raakte de relatie steeds meer beschadigd. Vanaf nu weet ik wel beter en communiceer ik het direct als er iets mis dreigt te gaan. Ik loop niet meer weg voor een eventueel vervelend gesprek, omdat dit op de lange termijn een hoop ellende kan voorkomen.’

Vergis je niet: het blijft een vervelende, deze faalvraag. Maar met deze vier stappen kun je je in elk geval goed voorbereiden en zo een nieuw faalmoment voorkomen.