Chagrijnige collega’s die opveren wanneer de baas binnen komt lopen… Voor veel werknemers zal het een bekend beeld zijn. Onderzoekers van de University of North Carolina (VS) tonen het nu ook wetenschappelijk aan: werknemers forceren een glimlach wanneer de baas in de buurt is.



De organisatiepsychologen die het onderzoek uitvoerden, lieten enkele honderden werknemers vragenlijsten invullen en dagboeken bijhouden over hun gedrag voor, na en tijdens vergaderingen. Uit de verslagen blijkt dat veel medewerkers een nepglimlach produceren wanneer hun directe leidinggevende of een andere hogergeplaatste de vergadering bijwoont. Bovendien houden ze hun echte gevoelens en meningen tijdens zo’n bespreking vóór zich. Zijn er echter alleen collega’s die even hoog of lager op de ladder staan, dan blijken ze zich veel oprechter te gedragen.



“Wanneer mensen zich veilig voelen, zullen ze niet zo gauw een positief gevoel faken,” verklaart Jane Shumski Thomas, als psychologe aan de University of North Carolina nauw betrokken bij het onderzoek. Maar met hogergeplaatsten in de buurt hebben werknemers vaak de neiging om een overdreven positieve houding aan te nemen, waarmee ze indruk willen maken op hun leidinggevenden. Erg productief is deze nepvrolijkheid echter niet voor de werknemer, waarschuwt Thomas. “Doen alsof is namelijk bijzonder vermoeiend. De fakers blijken aan het eind van de vergadering veel vermoeider en minder tevreden.” Deze ontevredenheid verklaart Thomas vanuit het feit dat de onderliggende negativiteit weliswaar wordt weggelachen, maar nooit helemaal verdwijnt. “Hierdoor voelt men zich onoprecht, wat kan leiden tot negatieve gevoelens en uiteindelijk zelfs een burn-out.” De nepglimlach kan dus overboord: ook tegenover je baas lijkt eerlijkheid het langst te duren.