Woordvoerder & Persvoorlichter

Een woordvoerder of persvoorlichter is iemand die namens een bedrijf of organisatie de externe communicatie richting media verzorgt. De woordvoerder geeft informatie over de standpunten en bezigheden van de organisatie, behartigt haar belangen en geeft antwoorden op vragen van journalisten. Hij of zij is de verbindende schakel tussen de organisatie en de buitenwereld.

Een woordvoerder/persvoorlichter staat de pers te woord, coördineert en onderhoudt contacten met de media en heeft als taak goed uit te dragen waar het bedrijf of de organisatie voor staat. Hij of zij houdt zich bezig met - soms ingewikkelde - communicatievraagstukken; welke boodschap brengen we naar buiten, op welke manier en op wat voor toon?

De persvoorlichter werkt zowel reactief als pro-actief. Dat wil zeggen: wanneer er wat gebeurt wat aanleiding geeft tot het geven van toelichting, reageert hij daar namens de organisatie op. Maar andersom zoekt de woordvoerder zelf ook actief naar aanleidingen om zijn of haar organisatie in de schijnwerpers te zetten. De woordvoerder is in staat complexe materie te vertalen naar heldere boodschappen die behapbaar zijn voor een breed publiek.

Onder de verantwoordelijkheden van een woordvoerder/persvoorlichter kunnen de volgende werkzaamheden vallen:

• Te woord staan van journalisten
• Schrijven van persberichten
• Adviseren van het management over externe communicatie
• Bijhouden van en actief inspelen op actuele ontwikkelingen
• Benaderen van journalisten
• Onderhouden van mediacontacten
• Organiseren van persmomenten
• Ontwikkelen van mediabeleid
• Bedenken van mediastrategieën bij het in de markt zetten van producten, diensten of beleid
• Monitoren van resultaten van mediastrategieën
• Coachen van collega’s op het gebied van mediagebruik en woordvoering
• Crisiscommunicatie bij incidenten

Afhankelijk van de grootte van de organisatie en je beschikbare tijd, zul je soms ook nog andere werkzaamheden doen op het gebied van communicatie, zoals het schrijven van artikelen voor bijvoorbeeld de website of relatie-/personeelsmagazines, het opstellen van communicatieplannen (intern of extern) en community management.

Persvoorlichters werken vaak voor grotere organisaties, zowel in de publieke als commerciële sector. Denk aan ministeries, zorg- en onderwijsorganisaties, multinationals, de politie en belangenorganisaties.

Je hebt als woordvoerder veel te maken met het management, omdat je namens de directieleden naar buiten treedt, of hen adviseert wanneer zij zelf de pers te woord staan.

Daarnaast zul je schakelen met communicatieadviseurs, communicatiemedewerkers, (web)redacteuren en community managers.

Om persvoorlichter of woordvoerder te worden, volg je een opleiding in de journalistiek of communicatie. Voorbeelden van opleidingen die aansluiten, zijn:

• Journalistiek (hbo)
• Media en journalistiek (universiteit)
• Communicatie & Informatiewetenschappen (universiteit)
• Communicatie (hbo)

Veel persvoorlichters/woordvoerders hebben eerder gewerkt als journalist. Dit wordt als pluspunt gezien, omdat je dan beter weet hoe journalisten te werk gaan. Doorgaans vragen grote organisaties een aantal jaren ervaring. Direct na je opleiding als woordvoerder aan de slag gaan, is over het algemeen dan ook niet zo gebruikelijk.

Welke competenties en vaardigheden kun je gebruiken als persvoorlichter? Een goede woordvoerder beschikt over de volgende eigenschappen:

• Je staat stevig in je schoenen, hebt overtuigingskracht en bent niet op je mondje gevallen.
• Je hebt gevoel voor tegenstrijdige belangen en politiek-bestuurlijke verhoudingen.
• Je bent ijzersterk in zowel mondelinge als schriftelijke communicatie.
• Je bent een verbinder en weet goed in te spelen op verschillende scenario’s.
• Je hebt analytisch vermogen en ziet waar kansen liggen om een organisatie goed op de kaart te zetten.

Het salaris van een beginnend woordvoerder ligt rond de 2.500 euro bruto per maand. Naarmate je meer ervaring opbouwt, kan je salaris oplopen tot boven de 4.000 euro. Als je ook piketdiensten draait buiten kantoortijden, zit er soms een onregelmatigheidstoeslag bij je salaris.