Verpleegkundig specialist

Een verpleegkundig specialist (ook wel: nurse practitioner) is een verpleegkundige die specialistische kennis heeft van en ervaring heeft met een bepaald vakgebied. De verpleegkundig specialist heeft meer verantwoordelijkheden dan een ‘gewone’ verpleegkundige, Zo mag de nurse practitioner zelfstandig bepaalde medische handelingen uitvoeren en overlegt hij of zij rechtstreeks met de patiënt over de behandeling.

Binnen de verpleegkundige specialisaties zijn er twee hoofdstromingen: verpleegkundig specialist algemene gezondheidszorg (AGZ) en verpleegkundig specialist geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Een verpleegkundig specialist is een wettelijk beschermde titel. Je mag jezelf alleen zo noemen als je de opleiding hebt voltooid en een BIG-registratie hebt.

Een verpleegkundig specialist werkt op het snijvlak van de geneeskunde en verpleegkunde. Daarmee zit hij of zij eigenlijk tussen de artsen en verpleegkundigen in. Onder de verantwoordelijkheden van verpleegkundig specialisten vallen dan ook zowel verpleegkundige als meer medische taken, die zij kunnen overnemen van artsen. In sommige gevallen kan de verpleegkundig specialist zelfs de behandelverantwoordelijke zijn.

Hoewel de specifieke werkzaamheden van verpleegkundig specialist afhankelijk zijn van het type zorg (bijvoorbeeld: chronisch, acuut of preventief) dat zij leveren en het vakgebied waarin zij werkzaam zijn, is er wel een aantal algemene taken te benoemen waar zij zich mee bezighouden. Dit zijn onder andere:

• Lichamelijk onderzoek doen
• Symptomen van patiënten in kaart brengen
• Diagnoses stellen
• Voorstellen van behandelplannen
• Onderzoeken aanvragen
• Uitvoeren van medische ingrepen
• Bespreken van uitslagen van onderzoeken met patiënten
• Medicatie voorschrijven
• Houden van spreekuren
• Voorlichting en advies geven aan verpleegkundige
• Onderzoek doen en meewerken aan onderzoeken voor vernieuwende verpleegmethoden

Welke ingrepen en medische handelingen de verpleegkundige specialist precies doet of welke behandelingen hij of zij uitvoert, verschilt eveneens per specialisme.

Verpleegkundig specialisten werken veelal in ziekenhuizen, op verschillende afdelingen. Zo zijn er verpleegkundig specialisten op bijvoorbeeld de cardiologie-, dermatologie-, en hematologieafdeling. Ze werken samen met onder andere artsen, verpleegkundigen en aniossen.

Ook in verpleeghuizen werken nurse practitioners, die zich hebben gespecialiseerd in ouderenzorg. Zij krijgen te maken met specialisten op het gebied van ouderenzorg, ook wel geriaters.

Als verpleegkundig specialist GGZ kun je behalve in het ziekenhuis ook werken bij een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Nurse practitioners in de GGZ werken samen met onder andere psychiaters en psychologen.

Om verpleegkundig specialist te worden, volg je eerst de vierjarige hbo-opleiding verpleegkunde. Daarna moet je minimaal twee jaar praktijkervaring opdoen in een bepaald specialisme. Vervolgens kun je je via een speciale masteropleiding (ook hbo-niveau) gaan specialiseren in het vakgebied waarin je ervaring hebt opgedaan.

Hiervoor doe je de Master of Advanced Nursing Practice (MANP), een tweejarige opleiding, waarbij je leren met werken combineert. Wanneer je de master hebt afgerond, ben je Master of Science en mag je de titel Msc voeren. Je kunt je dan als zorgverlener laten opnemen in het BIG-register.