Procesoperator

Een procesoperator is iemand die in een productieproces verantwoordelijk is voor het goede verloop van geautomatiseerde processen, bijvoorbeeld in de farmaceutische, (petro)chemische of levensmiddelenindustrie. De procesoperator is degene die controleert of het proces succesvol verloopt en indien nodig ingrijpt.

De hoofdtaak van een procesoperator is het beheersen en controleren van het productieproces, zodat dit gestroomlijnd verloopt. Zijn precieze taken kunnen variëren van het bedienen van relatief eenvoudige machines tot het overzien van complexe productieprocessen vanuit een controlekamer. Tot het takenpakket van de procesoperator behoren over het algemeen de volgende werkzaamheden:

• Bewaken en waar nodig bijsturen van productieprocessen, zowel ter plaatse (bij de installatie of machines) als in de controlekamer
• Uitvoeren van kwaliteitsmetingen, eventueel met behulp van monsters
• Signaleren van en rapporteren over gebreken, fouten of andere bijzonderheden in het proces
• Toezien op juiste vaktechnische uitvoering door ploegmedewerkers
• Verrichten van kleine reparaties
• Inschakelen van de technische dienst of andere betrokkenen wanneer grotere reparaties vereist zijn
• Zo nodig uitvoeren van een ‘shutdown’ (het stilleggen van de machines of een deel hiervan)
• Controleren van de hygiënische staat en zo nodig reinigen van de apparatuur
• Bieden van begeleiding aan ploegmedewerkers
• Naleven van veiligheidsvoorschriften en HACCP-wetgeving
• Eventueel indienen van verbetervoorstellen om het productieproces te optimaliseren

Als procesoperator ben je in de meeste gevallen werkzaam bij een bedrijf in de procesindustrie (ook wel maakindustrie genoemd). Hieronder vallen onder meer de volgende industrieën:

• (petro)chemische industrie
• olieraffinage
• farmaceutische industrie
• levensmiddelenindustrie
• verfindustrie
• aardgaswinning
• waterzuivering

Collega’s met wie je als procesoperator te maken hebt, zijn bijvoorbeeld medewerkers technische dienst, onderhoudsmonteurs, machineoperators en process engineers.

De meeste procesoperators werken in ploegendienst, omdat veel productieprocessen (bijvoorbeeld bij chemische bedrijven of energiecentrales) 24 uur doorgaan. Hierdoor werk je als procesoperator geregeld avond- en nachtdiensten.

Voor de functie van procesoperator wordt over het algemeen een VAPRO-diploma gevraagd. Dit is een technische opleiding die specifiek is gericht op het vak van operator, waarbij je een groot deel van de tijd praktisch bezig bent. Er zijn verschillende VAPRO-vakopleidingen:

• VAPRO basisoperator (assistent-operator, mbo 1)
• VAPRO A (operator, mbo 2)
• VAPRO B (allround operator, mbo 3)
• VAPRO C (operator C, mbo 4)
• VAPRO D (basisprocestechnoloog, schakelopleiding van mbo naar hbo)

Afhankelijk van de industrie waarin je werkzaam bent, kun je eventueel ook met een mbo-diploma in een andere richting aan de slag als procesoperator (bijvoorbeeld mbo Levensmiddelentechnologie).