Functioneel Beheerder

Een functioneel beheerder (ook wel informatiemanager of information manager) is iemand die binnen een organisatie verantwoordelijk is voor het optimaal functioneren van één of meer informatiesystemen. Niet alleen draagt de functioneel beheerder zorg voor de continuïteit van de systemen, hij vervult ook een ondersteunende rol ten aanzien van de gebruikers. In die zin vormt functioneel beheer de verbinding tussen ICT en de bedrijfsvoering.

De rol van functioneel beheerder lijkt op die van applicatiebeheerder. Bij sommige organisaties kunnen de functies zelfs samenvallen. Strikt genomen is er wel degelijk een verschil tussen een functioneel beheerder en een applicatiebeheerders: de laatste houdt zich bezig met de beschikbaarheid van de gegevens (ongeacht de inhoud hiervan), terwijl de functioneel beheerder erop gericht is de juiste informatie te verschaffen aan de business. Toch is dit onderscheid voor een groot deel theoretisch en worden de functietitels veelal door elkaar gebruikt.

Functioneel beheer, ook wel informatiebeheer of informatiemanagement, is het domein van de ICT dat zich richt op de informatievoorziening binnen een gebruikersorganisatie. Het valt uiteen in drie onderdelen:

• Gebruiksbeheer
• Functionaliteitenbeheer
• Behoeftemanagement
• Wijzigingenbeheer

Het raamwerk BiSL (Business Information Services Library) wordt beschouwd als de standaard voor het uitvoeren van functioneel beheer binnen een organisatie. BiSL sluit aan op de procesraamwerken ASL en ISIL en wordt, net als de twee laatstgenoemde frameworks, beheerd door de ASL BiSL Foundation. BiSL onderscheidt zich doordat het zich niet primair richt op ICT-organisaties (zoals ASL en ISIL), maar juist op de gebruikersorganisatie. Het speelt met andere woorden meer in op de vraag dan op het aanbod van informatiemanagement, waarmee het zeer breed toepasbaar is.

Een functioneel beheerder heeft over het algemeen de volgende taken, die uiteenvallen in vier categorieën (op basis van de indeling door de ASL BiSL Foundation):

Gebruiksbeheer

• Bieden van ondersteuning aan gebruikers van het informatiesysteem
• Oplossen, opvolgen en documenteren van incidenten die samenhangen met het informatiesysteem en/of de informatievoorziening
• Onderhouden van contacten met leveranciers, specialisten en gebruikers
• Beheren en toewijzen van gebruiksrechten
• Verwerken en prioroteren van (ad hoc) informatieverzoeken

Functionaliteitenbeheer

• Opstellen van requirements en functionele specificaties voor het informatiesysteem
• Opstellen van productbeschrijvingen en gebruikershandleidingen
• (Laten) schrijven van acceptatietestplannen en implementatieplannen
• Uitvoeren en begeleiden van acceptatietests
• Adviseren over bijvoorbeeld tijdlijnen en kostenconsequenties

Behoeftemanagement

• Identificeren en rapporteren van (toekomstige) problemen en bedreigingen
• Vertalen van informatiebehoeften naar passende functionaliteiten
• Registreren van incidenten en oorzaken hiervan om herhaling te voorkomen

Wijzigingenbeheer

• Beheren, prioriteren en verwerken van wijzigingsverzoeken
• Bepalen van de impact van wijzigingen voor de bedrijfsprocessen
• Rapporteren over de lopende en doorgevoerde wijzigingsverzoeken

Functioneel beheerders zijn vaak werkzaam op de ICT-afdeling van grotere bedrijven en organisaties, bijvoorbeeld bij onderwijsinstellingen, financiële instellingen of zorginstellingen. Ook binnen gespecialiseerde ICT- of consultancybedrijven kunnen functioneel beheerders werkzaam zijn.

Collega’s met wie functioneel beheerders is aanraking komen, zijn bijvoorbeeld business intelligent consultants, delivery managers, support engineers, software architecten, business analisten, business consultants, systeemarchitecten en enterprise architecten.

Van functioneel beheerders wordt over het algemeen een hbo-opleiding gevraagd in de richting van business en/of ICT. Relevante opleidingen zijn bijvoorbeeld:

• Bedrijfsinformatica (hbo)
• Business & IT Management (hbo)
• Informatica (hbo)
• International Business & Mangement (hbo)
• Technische bedrijfskunde (hbo)

Daarnaast zijn er diverse post-hbo-opleidingen en verkorte hbo-leergangen die opleiden tot functioneel beheerder. Voorbeelden zijn:

• Functioneel beheerder (hbo-programma, 12 maanden)
• Informatiemanagement (hbo-programma, 12 maanden)
• Hbo-leergang Functioneel beheer (hbo-programma, 24 maanden)