Echoscopist

Een echoscopist is een specialist op het gebied van echoscopie (ook wel echografie), een techniek waarbij door middel van geluidsgolven organen in beeld gebracht kunnen worden.

Echoscopisten maken door middel van geluidsgolven (ultrasound) tweedimensionale weergaven van de menselijke organen. Deze techniek wordt vooral toegepast bij zwangere vrouwen, zodat de ontwikkeling en de gezondheid van het ongeboren kind in de gaten gehouden kunnen worden.

Bij een prenatale screening door middel van echoscopie wordt gebruikgemaakt van een transducer, die de geluidsgolven vanuit de echograaf doorgeeft aan het lichaam. Dit kan uitwendig of inwendig gebeuren. Bij een uitwendige echo wordt de transducer op de buikwand geplaatst, met daartussen een gel. Een inwendige echo houdt in dat er een transducer in de vorm van een langwerpig staafje in de vagina wordt geplaatst. Deze inwendige methode wordt vooral toegepast om een beeld te krijgen van de eierstokken en de baarmoeder. De werking van beide methodes is gelijk: de organen kaatsen het geluid weer terug naar de transducer, die de golven omzet in tweedimensionale beelden op de monitor.

Er zijn verschillende soorten van echo-onderzoek, die elk in een bepaalde fase van de zwangerschap, of bij specifieke afwijkingen of controles, kunnen worden toegepast:

• Eenvoudig echo-onderzoek
  Deze echo vindt meestal plaats tijdens een bezoek aan de gynaecoloog of verloskundige. Er wordt gekeken hoe het kind ligt, of er voldoende vruchtwater is en waar de placenta (moederkoek) ligt.
   
• Groei-echo of termijnecho
  Hierbij wordt de grootte van het kind ingeschat, doorgaans tot op tien procent nauwkeurig.
   
• 20 weken-echo
  Tijdens de 20 weken-echo kijkt men naar de ontwikkeling van onder andere de hersenen, wervelkolom, nieren, maag, hartkamers, ledematen en blaas.
   
• Nekplooimeting
  De nekplooimeting is een prenatale screening waarbij een chromosoomafwijking kan worden geconstateerd (bijvoorbeeld het syndroom van Down).
   
• Doppler-onderzoek
  Tijdens een Doppler-onderzoek wordt de bloedstroom onderzocht, zowel in de navelstreng als in de bloedvaten van de moeder, om het functioneren van de placenta in kaart te brengen.
   
• Geavanceerd echo-onderzoek
  Hierbij worden alle organen en structuren van de baby bekeken, evenals de bloedstroom en het bewegingspatroon. In de regel vindt een geavanceerd onderzoek uitsluitend plaats wanneer er een indicatie of vermoeden van een afwijking is.

Echoscopie kan overigens ook worden toegepast buiten de gynaecologie, bijvoorbeeld door een arts die een beter beeld van een orgaan nodig heeft zonder direct te hoeven opereren of röntgenstraling te hoeven gebruiken.

Als echoscopist ben je meestal werkzaam op de polikliniek verloskunde van een ziekenhuis. Daarbinnen heb je veel te maken met gynaecologen, verloskundigen, verpleegkundigen en kraamverzorgenden.

Veel echoscopisten hebben een opleiding Verloskunde, Verpleegkunde of Radiodiagnostisch Laborant op mbo- of hbo-niveau afgerond, vaak gevolgd door de post-hbo-opleiding Echoscopie voor Obstetrie en Gynaecologie.