Docent Nederlands

Een docent Nederlands is iemand lesgeeft in het vak Nederlands, in de meeste gevallen op een middelbare school. Naast de leraren op de middelbare school zijn er de zogeheten NT2-docenten, die ‘Nederlands als tweede taal’ doceren. Zij geven les aan mensen wier moedertaal niet de Nederlandse is.

Het schoolvak Nederlands bestaat uit de volgende onderdelen:

• Spelling (bijvoorbeeld: werkwoordspelling en dictee)
• Grammatica (bijvoorbeeld: ontleden in zinsdelen en ontleden in woordsoorten)
• Schrijfvaardigheid (bijvoorbeeld: het schrijven van een uiteenzetting, beschouwing of betoog)
• Leesvaardigheid (bijvoorbeeld: het bepalen van de tekstsoort en het maken van een samenvatting)
• Spreekvaardigheid (bijvoorbeeld: het geven van een presentatie en het voeren van een debat)
• Literatuur (bijvoorbeeld: het lezen van romans en poëzie)

Voor een groot deel komen de taken van docenten Nederlands overeen met de werkzaamheden die worden beschreven op de functiepagina van de leraar. Enkele specifieke taken die hierbij komen voor een leraren Nederlands zijn bijvoorbeeld:

• Beoordelen van boekpresentaties en spreekbeurten
• Selecteren van geschikte romans voor de literatuurlijst
• Voorbereiden, afnemen en beoordelen van literatuurmondelingen
• Bijdragen aan schoolbrede voorschriften voor opbouw, taalgebruik, spelling en grammatica in schrijfwerk, bijvoorbeeld in werkstukken en proefwerken (voor alle schoolvakken)
• Eventueel bijdragen aan materiaal en en extra begeleiding voor dyslectische leerlingen

De meeste docenten Nederlands werken op middelbare scholen, maar ook op mbo- en hbo-instellingen zijn leraren werkzaam die het vak Nederlands geven. In sommige gevallen onderwijzen ze een bepaald deelvak, zoals presenteren of tekstschrijven. Daarnaast zijn er NT2-docenten, die in dienst kunnen zijn van onderwijsinstellingen of overheidsorganisaties, maar ook als zelfstandige actief kunnen zijn. Collega’s met wie je als docent Nederlands te maken hebt, zijn bijvoorbeeld collega-docenten, conciërges, rectoren, conrectoren, onderwijsassistenten, roostermakers, administratief medewerkers, orthopedagogen, remedial teachers, en systeembeheerders.

Er zijn twee manieren om als docent Nederlands aan de slag te gaan: via de lerarenopleiding Nederlands (hbo) en via de universitaire opleiding Nederlands.

De hbo-lerarenopleiding wordt aangeboden door de volgende hogescholen:

• Driestar Hogeschool Gouda
• Fontys Hogeschool Sittard
• HAN Nijmegen
• Hogeschool van Amsterdam
• Hogeschool Inholland Amsterdam / Diemen
• Hogeschool Rotterdam
• Hogeschool Utrecht
• Hogeschool Windesheim Zwolle
• NHL Hogeschool Leeuwarden
• Saxion Hogeschool Deventer

De studie Nederlandse taal en cultuur is te volgen aan de volgende universiteiten:

• Radboud Universiteit Nijmegen
• Rijksuniversiteit Groningen
• Universiteit van Amsterdam (UvA)
• Universiteit Leiden
• Universiteit Utrecht
• Vrije Universiteit Amsterdam (VU)

Om als docent te kunnen werken, volg je na de masteropleiding Nederlands nog een eenjarige lerarenopleiding: de zogeheten eerstegraads-opleiding. Middels deze extra master behaal je de eerstegraads bevoegdheid, die nodig is om les te geven in de bovenbouwklassen van het vwo en de havo. Tijdens de eenjarige opleiding houd je je onder meer bezig met praktijkstages, lesplannen en didactische theorie.