Docent lichamelijke opvoeding

Een docent lichamelijke opvoeding (ook wel docent LO of gymleraar) is een leraar die de gymlessen verzorgt in het voortgezet onderwijs of op de basisschool. Tijdens de eerste twee jaar van de basisschool krijgen leerlingen veelal gymles van de eigen leerkracht; vanaf het derde jaar krijgen ze verplicht les van een bevoegde docent lichamelijke opvoeding (net als leerlingen in het voortgezet onderwijs dat gedurende de volledige schoolperiode krijgen).

Lichamelijke opvoeding is een schoolvak op zowel de middelbare school als de basisschool, dat is bedoeld om leerlingen kennis te laten maken met verschillende vormen van sport en beweging. Daarbij dient het om de scholieren aan te moedigen tot fysieke inspanning en hen te laten samenwerken met leeftijdsgenoten. Onderdelen die aan de orde komen tijdens de lessen lichamelijke opvoeding zijn:

• Balsporten
  Trefbal, softbal, volleybal, basketbal, voetbal, hockey, etc.
   
• Spelvormen
  Onder meer apenkooi, hindernisbanen en circuits
   
• Turnen
  Ringen, bokspringen, trampoline, etc.
   
• Atletiek
  Hardlopen, speerwerpen, hoogspringen, verspringen, etc.
   
• Bewegen op muziek
  Bijvoorbeeld aerobics- of improvisatieoefeningen (vrij dansen tot de muziek stopt)
   
• Vechtsporten
  Onder meer judo, jiu-jitsu, taekwondo, karate en aikido

De taken van docenten lichamelijke opvoeding zien er over het algemeen als volgt uit:

• Ontwerpen van lessen en lessenreeksen met een gevarieerd aanbod aan sport- en bewegingsvormen
• Demonstreren en uitleggen van verschillende oefeningen en spelvormen aan leerlingen (klassikaal en/of individueel)
• Zorgdragen voor een veilige omgeving (onder meer door de leerlingen duidelijk te instrueren, door matten neer te leggen en door vangers op te stellen bij turnoefeningen)
• In voorkomende gevallen aanbieden van eerste hulp en inschakelen van medische ondersteuning
• Signaleren van vooruitgang of stagnering in de leersituatie en op basis hiervan bijstellen van de lesinhoud
• Vastleggen van resultaten en vorderingen van individuele leerlingen
• Ontwerpen van evaluatie- en toetsmethoden, zowel praktisch als theoretisch
• Bijdragen aan de organisatie van sportdagen en –toernooien
• In overleg met sectiegenoten vaststellen van inhoud en doelstellingen van de lessen lichamelijke opvoeding
• In overleg met sectiegenoten beheren van de materialen en zo nodig uitbreiden en/of aanpassen van de voorzieningen
• Onderhouden van externe contacten met bijvoorbeeld sportverenigingen, gemeente en buurtwerkers ten behoeve van het schoolsportprogramma
• Onderhouden van contacten met de schoolarts ten behoeve van het sportbewegingsplan
• Bijhouden en eventueel inhoudelijk implementeren van relevante vakliteratuur
• Monitoren en evalueren van het onderwijs en zo nodig aanpassen van het lesprogramma

Docenten lichamelijke opvoeding werken in de meeste gevallen op middelbare scholen of basisscholen. Daarnaast kunnen ze werkzaam zijn bij specifieke sportopleidingen op mbo- of hbo-niveau. Collega’s met wie docenten LO te maken hebben, zijn vooral overige leraren, concierges, roostermakers en (con)rectoren.

De volgende opleidingen bereiden specifiek voor op het vak van docent lichamelijke opvoeding:

• Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO)
  De ALO is een vierjarige hbo-studie die opleidt tot eerstegraads docent LO. Deze opleiding wordt aangeboden aan de volgende hogescholen:
  • Christelijke Hogeschool Windesheim Zwolle
  • Fontys Hogeschool Eindhoven
  • Haagse Hogeschool
  • Hanzehogeschool Groningen
  • Hogeschool van Amsterdam (HVA)
  • Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN)
     
• Centraal Instituut Opleiding Sportleiders (CIOS)
  Het CIOS biedt een mbo-opleiding aan die gericht is op sport en beweging. Deze opleiding heeft vestigingen in de volgende steden:
  • Arnhem
  • Goes-Breda
  • Haarlem
  • Heerenveen-Leeuwarden
  • Sittard-Venlo