Decaan

Een decaan, ook wel schooldecaan, studieadviseur of adviseur LOB (loopbaanoriëntatie en -begeleiding), is iemand die in het voortgezet onderwijs voorlichting geeft over studie- en beroepskeuze. In veel gevallen geeft de decaan naast deze adviserende taken ook les in een schoolvak, maar er zijn ook decanen ‘in functie benoemd’: dit houdt in dat hun enige functie die van decaan is. Binnen de schoolorganisatie wordt het loopbaanoriënterende en –begeleidende orgaan waarvan de decaan uitmaakt, het ‘decanaat’ genoemd. Grotere scholen beschikken vaak over meerdere decanen en eventueel over medewerkers decanaat die een ondersteunende rol vervullen.

Overigens wordt de term ‘decaan’ ook gebruikt voor het hoofd van een universitaire faculteit (een afdeling van verwante studies). Deze pagina beschrijft echter de functie van decaan in het voortgezet onderwijs.

De taken van decanen zijn over het algemeen de volgende:

• Verschaffen van informatie en advies over studie- en beroepsmogelijkheden, onderwijssoorten, profielen en vakkenpakketten aan individuele leerlingen en groepen
• Initiëren en coördineren van activiteiten in het kader van LOB (loopbaanoriëntatie en -begeleiding) en OSB (oriëntatie op studie en beroep)
• Onderhouden van contacten met relevante instanties en instellingen op het gebied van LOB en OSB
• Adviseren van leerlingen met deficiënties (vakkenpakketten die onvoldoende aansluiten op de gewenste vervolgstudie)
• Informeren en adviseren van leerlingen en docenten omtrent instroom binnen de school (bijvoorbeeld wanneer een leerling wil overstappen op een ander niveau)
• Opstellen, afnemen en bespreken van beroepskeuze- en interessetests bij leerlingen
• Adviseren van de directie op het gebied van de te gebruiken LOB-tests op school
• Verzamelen en beheren van data met betrekking tot vervolgopleidingen
• Verrichten van administratieve werkzaamheden omtrent het decanaat
• Voorlichten van docenten en mentoren op het terrein van LOB en OSB
• Deelnemen aan overleg met collega-decanen en bijeenkomsten in het kader van deskundigheidsbevordering

Decanen zijn werkzaam op middelbare scholen en werken daar samen met onder meer leraren, medewerkers decanaat, administratief medewerkers, roostermakers, conciërges, zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders, praktijkopleiders, leerplichtambtenaren, rectoren en conrectoren. Sommige decanen voeren naast hun taken voor het decanaat ook lesgevende taken uit, maar dit is niet altijd het geval.

Veel decanen ontwikkelen zich tot decaan via hun werk als docent op een middelbare school. Maar je kunt ook decaan worden zonder eerst als leraar te werken, bijvoorbeeld via de volgende opleidingen:

• Human Resource Management (HRM) (hbo)
• Personeeel en organisatie (P&O) (mbo)
• Toegepaste psychologie (hbo)

De Nederlandse Vereniging van Schooldecanen en Leerlingbegeleiders (NVS-NVL) is de belangenbehartiger van decanen, mentoren, leerlingbegeleiders en zorgcoördinatoren in Nederland. Deze vereniging biedt trainingen, cursussen en studiedagen aan, geeft een vaktijdschrift uit (Bij de Les) en onderhoudt contacten met expertgroepen, ontwikkelplatforms en maatschappelijke organisaties.