Chief executive officer (CEO)

Een chief executive officer (CEO) is de algemeen directeur van een bedrijf. Deze draagt de eindverantwoordelijkheid voor het bestuur van de onderneming. Indien het bedrijf een raad van bestuur (RvB) heeft, wordt de CEO ook wel bestuursvoorzitter genoemd. De algemeen directeur staat onder toezicht van de raad van commissarissen (RvC), waardoor hij ook is benoemd.

De term CEO komt uit de VS, waar de term ‘C-level’ gebruikelijk is voor diegenen die de hoogste bestuurslaag vormen. De zogeheten C-suite bestaat in de meeste gevallen uit een CEO, een COO (chief operations officer), CFO (chief financial officer) en een CIO (chief information officer). Afhankelijk van de branche waarin het bedrijf opereert, kunnen er nog vele andere C-functies zijn, bijvoorbeeld op het gebied van compliance, marketing, security, technology, accounting of strategy.

CEO’s zijn eindverantwoordelijk voor het bestuur van een bedrijf.  Ze zijn vaak het gezicht van een bedrijf en sturen vele mensen aan. Eén van de belangrijkste taken van een CEO is het verbinden van de interne organisatie met de buitenwereld.
Wat algemeen directeuren precies doen, verschilt nogal per bedrijf, maar hun taken kunnen bijvoorbeeld zijn:

• Extern vertegenwoordigen van het bedrijf (bijvoorbeeld bij conferenties, seminars en aandeelhoudersvergaderingen)
• Vaststellen, uitvoeren en richting geven aan de doelen, missie, visie van de organisatie en de ondernemingsstrategie
• Aansturen, coachen, aannemen, beoordelen, promoveren en ontslaan van personeel
• Controleren en accorderen van budgetten, contracten en overeenkomsten
• Beoordelen en optimaliseren van de concurrentiepositie van de onderneming
• Analyseren en verbeteren van de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld gericht op efficiency en kostenbeheersing)
• Overleggen met de overige leden van het bestuur
• Presenteren en verantwoorden van de bedrijfsprestaties en toekomstvisie aan de aandeelhouders en andere belangrijke stakeholders

Een CEO is de algemeen directeur van een organisatie en kan dus werkzaam zijn bij elke onderneming, instelling of organisatie, zowel in de commerciële wereld als in de non-profitsector (bijvoorbeeld bij culturele instellingen of onderwijsorganisaties). Er is geen wettelijke regel die voorschrijft wanneer je als bestuursvoorzitter of algemeen directeur de term CEO mag hanteren, maar over het algemeen wordt vaak geacht dat het bedrijf beursgenoteerd moet zijn of eventueel op een andere manier (bijvoorbeeld op basis van het aantal werknemers, omzet, marktleidersschap of met vestigingen in meerdere landen) een serieuze omvang heeft. In de praktijk blijkt echter dat ook directeuren van kleine bedrijven en zelfs freelancers met een eenmanszaak de term CEO gebruiken, hoewel het in deze setting niet door iedereen als gepast zal worden ervaren.

Er is geen opleiding tot CEO. Toch valt er, wanneer je kijkt naar de huidige CEO’s, wel iets te zeggen over bruikbare kwaliteiten en ervaringen. Zo blijken veel CEO’s te beschikken over een combinatie van de volgende eigenschappen:

• De wil om hard te werken
• Veel werkervaring op het vakgebied van het bedrijf
• Veel leidinggevende ervaring
• Een goede dosis zelfvertrouwen en overtuigingskracht
• Het vermogen om succesvol te netwerken
• Het vermogen om te leren van succesvolle leiders (zoals andere CEO’s)
• De durf om risico’s te nemen en vroeg in te stappen in een onderneming
• De durf om groot te denken en ambitieus te zijn
• Het bezit van een globale blik, durven over grenzen heen te kijken
• Een universitaire, vaak financieel gerichte opleiding

Geen van deze eigenschappen is een garantie om CEO te worden. Daarnaast mag de waarde van toeval en geluk niet verwaarloosd worden: je kunt aan alle bovenstaande eigenschappen voldoen en toch nooit een CEO worden. De meeste CEO’s zijn pas na vele jaren uiteindelijk CEO geworden. Vaak zijn ze eerst nog CFO geweest of hebben ze een andere C-levelfunctie bekleed.