Je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Je hebt je huiswerk gedaan en bent optimaal voorbereid. Hoe zorg je er nu voor dat het gesprek vlekkeloos verloopt en een goede indruk achterlaat? Dat je op tijd moet komen en er verzorgd uitziet, spreekt voor zich. Maar waar let je verder op voordat je de deur uitgaat voor een sollicitatiegesprek? En welke ‘tricks’ kun je inzetten als je daadwerkelijk aan tafel zit?


Welke kleding doe je aan? Die vraag zul je jezelf ongetwijfeld stellen. Kies in ieder geval iets waarin je jezelf op je gemak voelt, maar stem je kledingkeuze wel af op het bedrijf of de organisatie waarbij je gaat solliciteren. Daarbij geldt: liever te overdressed dan te underdressed. Let ook op de kleur die je aantrekt. Want die heeft (onbewust) ook invloed op de indruk die je achterlaat, zo heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond. Zo staat wit voor georganiseerdheid en straal je met rood kracht uit. Donkerblauw, grijs, zwart en bruin zijn de veiligste keuzes. Oranje kun je juist beter even in de kast laten liggen.


Het klinkt misschien wat cliché maar je authentieke zelf zijn is de beste manier om een goede indruk van jezelf te geven. Een beetje spanning is gezond, want je wilt die baan natuurlijk graag hebben. Maar als je je goed hebt voorbereid, heb je in principe niets om je druk over te maken. Om je wat te ontspannen, kan het helpen je te bedenken dat jij niet alleen bij het bedrijf moet passen, maar dat het bedrijf en de sfeer ook bij jou moeten passen. Heb je het gevoel dat je jezelf in allerlei bochten moet wringen? Dan kun je jezelf afvragen of jij en het bedrijf wel zo’n goede match zijn.


Probeer ervoor te zorgen dat het sollicitatiegesprek ook daadwerkelijk een gesprek wordt, in plaats van alleen een vragenvuur richting jou. Stel zelf dus ook vragen en haak in op wat je gesprekspartner zegt. Hiermee toon je aan interesse te hebben in degene die tegenover je zit(ten), het bedrijf en de functie. Het is bovendien een manier om uit te zoeken of er gemeenschappelijke interesses zijn en dat kan je kansen op de baan verhogen. Interessant voor jou en slim om te doen is om te vragen waarom je bent uitgenodigd voor het gesprek. Hiermee leg je meteen de focus op je positieve eigenschappen en geef je een positieve sturing aan het gesprek.


Een psychologisch trucje om sympathie te creëren bij je gesprekspartner is het kopiëren van lichaamstaal. Je hebt misschien wel eens gelezen dat het slim is iemands houding te spiegelen als je iets voor elkaar wilt krijgen bij diegene. Deze strategie kun je ook inzetten tijdens je sollicitatiegesprek. Legt hij of zij zijn of haar handen bijvoorbeeld op tafel, doe dan hetzelfde. Iets vergelijkbaars geldt voor het uitdelen van complimenten. Uit onderzoek blijkt dat wat vleierij in een sollicitatiegesprek je kansen verhoogt. Leg het er niet te dik bovenop en zeg wel iets dat je meent. Vertel bijvoorbeeld wat je zo aantrok in het bedrijf.


Je houding is sowieso een belangrijk element tijdens het sollicitatiegesprek. Dat begint bij het moment dat je wordt opgehaald. Geef je gesprekspartner om te beginnen een stevige handdruk. Slappe handjes kunnen namelijk een behoorlijke afknapper zijn. Breek het ijs met wat small talk over het weer of de werkplek. Zijn jullie eenmaal in de ruimte waar het gesprek plaatsvindt, ga dan rechtop zitten en zorg voor een actieve en open houding. Dat betekent: niet je met je armen of benen over elkaar of hangend over de tafel, want daarmee creëer je een defensieve houding. Kijk je gesprekspartner recht in de ogen aan en gebruik je glimlach; zo kom je ontspannen en open over. Probeer luid, duidelijk en levendig te spreken; hiermee maak je een intelligente en stevige indruk.


Tot slot nog enkele tips om van je sollicitatiegesprek een succes te maken. Sommige zijn wellicht inkoppers, maar toch goed om ze nog eens te vermelden:

* Nog één keer: op tijd komen! Zorg voor een veilige marge voor het inplannen van je reistijd en wees ongeveer tien minuten van tevoren op de plek van bestemming. Ben je iets te vroeg, loop dan nog een blokje om.
* Vergeet niet je telefoon op stil te zetten. Zet ook de trilstand uit!
* Zorg ervoor dat je alles wat je nodig hebt tijdens je sollicitatiegesprek bij de hand hebt.
* Kauwgom? Een no go.
* Een sigaretje vlak voor je gesprek om de zenuwen te onderdrukken? Geen goed idee. Van de walm die je mee naar binnen brengt, zal niemand warm worden.
* Moet je nu ‘u’ of ‘jij’ zeggen tegen je gesprekspartner? Kijk wie je tegenover je hebt en hoe degene jou benadert. Kies bij twijfel voor ‘u’, dat is de meest veilige en beleefdste keuze.
* Laat je gesprekspartner altijd uitpraten, ook al sta je te springen om jouw verhaal te doen. Iemand onderbreken wordt over het algemeen niet gewaardeerd.
* Bedank je gesprekspartner(s) na afloop voor het gesprek en geef ze een hand.